489476565619005

Als we een verhaal lezen of schrijven gaat onze aandacht direct naar de woorden die op het papier staan. Dat is wat we zonder erbij na te denken doen. We willen het verhaal volgen en begrijpen. We rijgen en weven de woorden aan elkaar zodat er een betekenis ontstaat; een tekst. We volgen met onze aandacht de woorden zodat we het begrijpen. Bij het begrijpen hechten we een waarde aan het verhaal: We geloven het verhaal of niet. We zijn het er mee eens en of zijn het er niet mee eens. We voegen er nieuwe elementen aan toe, waardoor het verhaal verandert. Of we maken een nieuw verhaal. Zo krijgt het verhaal een rol in een weefsel van verhalen: een discussie, een discours. Meestal gaat onze aandacht volledig naar dat weefsel van verhalen en worden we gevangen door de woorden, de draden van het weefsel. Daarbuiten kunnen we niet meer denken. Zo ervaren we de werkelijkheid. Als een waarheid, als iets waarbuiten we niet kunnen zijn.

Maar wat als we onze blik verleggen van de woorden, naar wat er tussen de woorden is: de spatie, de lege ruimte, het papier. Er staat niets. Het is leeg. Wat gebeurt er als we voor een moment naar de lege ruimte van het papier kijken. Het papier was er al voordat er woorden waren. Het papier kan verschillende verhalen dragen; tegenstrijdige, verwante, boosaardige, geduldige, zachte, nijdige, dwaze… Op datzelfde papier is alles mogelijk. Het papier zelf heeft geen verhaal. We kunnen verhalen schrijven met vette koppen of cursief, kleine letters of pamfletten. Het verhaal kent de tijd en de oorzakelijkheid, het papier is zwijgend en leeg. Geen verhaal kan zonder papier. Het is onmiskenbaar voor elk verhaal aanwezig.

Zoals de ruimte tussen de woorden, zo is onze geest: een leeg vel papier. Het was er al voordat we enig besef hadden van een ‘werkelijkheid’ of een ‘ik’. Het was er al voordat er een verhaal was. Welk verhaal we ook geloven, het is steeds dezelfde lege geest. Onmiskenbaar aanwezig. Voordat er een werkelijkheid was, was er geest. Wat als we terugkeren tot de leegte van het papier, naar de leegte voordat er woorden waren? Als we luisteren naar de verhalen door onder de woorden te kijken? Als we naar onze geest luisteren door voorbij onze concepten en ideeën te kijken? Als we ervaren zonder gehinderd te zijn door wat we denken te ervaren? Dan keren we terug naar de oorspronkelijke geest.

Boeddhistische meditatie en yoga nidra zijn manieren om terug te keren naar die oorspronkelijke geest. Die staat noemen we in beide tradities ‘Samadhi’ Het is een diepe verzonkenheid waarin we één zijn. Voorbij het onderscheid tussen waarnemer en waargenomene. Het is het afdalen naar je authentieke zelf. Het openen van je hart.